Wetgeving en overheidsvoorzieningen voor mensen met schulden
De stand van zaken na prinsjesdag
De ombudsman gaf het eerder dit jaar aan in het rapport Invorderen vanuit het burgerperspectief: het is vaak de schuld van de overheid dat mensen met financiële problemen nóg verder in de schulden komen. Hierdoor kunnen zij te weinig geld overhouden om van te leven. De oorzaak? Invorderingen van belastinggelden en toeslagen. Daarom luidde de ombudsman de noodklok en riep de overheid op “om schulden behoorlijk te gaan vorderen”. Maar wat doet de overheid nu eigenlijk om mensen met schulden te helpen?
Complexe wetten en regels
Het is goede zaak, vinden wij van Aeslupa, dat de overheid gewezen wordt op hun verantwoordelijkheid. Wij zien maar wat vaak dat overheid en Belastingdienst een cruciale rol spelen in de schuldenproblematiek van onze cliënten. Een belangrijke reden is dat wetgeving complex en ondoorzichtig is. Het gebeurt vaker dat belastingschulden ontstaan door een gebrek aan kennis dan door een onverantwoord bestedingspatroon.
Informatie over schulden
Juist als je te maken hebt met (mensen met) schulden telt een goed geïnformeerd mens voor twee. Vandaar dat Aeslupa zich inzet om mensen met problematische (overheids-)schulden te begeleiden naar oplossingen en henzelf en hun naasten en hulpverleners te informeren over wetgeving. In dit artikel praten we je bij over actuele wetgeving en voorgenomen maatregelen. Ook brengen we in kaart welke informatie er op Prinsjesdag is gegeven met betrekking tot schulden.
“Overheid moet schulden nu toch echt behoorlijk gaan invorderen”
-De Nationale ombudsman
Maatregelen
Met het ‘behoorlijk’ vorderen van belastingschulden bedoelt de ombudsman dat er rekening wordt gehouden met de positie en het belang van mensen met schulden. Dus niet zomaar invorderen, maar kijken naar de persoon achter de schuld. Is het in zijn of haar situatie wel mogelijk en wenselijk om bepaalde betalingsmaatregelen te treffen? Of is er een risico dat schulden en problemen toenemen door een vordering? In het laatste geval moet, zo stelt de ombudsman, er een passende oplossing gevonden worden. De overheid erkent het probleem. Staatssecretaris Van Ark van Sociale Zaken gaf kort na de oproep van de ombudsman aan maatregelen te willen nemen om mensen met schulden te helpen. Maar wat levert dat nu concreet op voor mensen met overheidsschulden?
Automatische invorderingen aan banden
Ten eerste is er toegezegd dat er een einde komt aan het recht van de Belastingdienst om automatisch bedragen tot €500,- te mogen invorderen. Belastingschuldigen die het al financieel moeilijk hebben kunnen door zo’n onverwachte tegenvaller snel dieper in de problemen komen.
Toeslagen
Ook kan verergering van problemen voorkomen worden door opnieuw te kijken naar beslaglegging op toeslagen. Staatssecretaris Van Ark ziet in dat beslag op toeslagen een grote en negatieve impact kunnen hebben op de levensstandaard van schuldenaren. Rekeningen blijven onbetaald en schulden en zorgen lopen verder op. Wij bij Aeslupa herkennen deze problematiek en hebben vaak in de praktijk meegemaakt wat de grote weerslag hiervan is op onze cliënten. Gelukkig droegen we net zo vaak bij aan oplossingen en boden we de helpende hand. Maar voorkomen is natuurlijk gbeter dan genezen.
Belastingvrije voet
Voor jongeren wil de staatssecretaris de belastingvrije voet ophogen. Aan gemeenten werd gevraagd om voortaan bij de verrekening van schulden een beslagvrije voet te hanteren ter hoogte van 95% van de bijstandsnorm. Op deze manier wordt voorkomen dat mensen met schulden (ver) onder bijstandsniveau terechtkomen.
"Mensen bij wie het water tot aan de lippen staat, mogen niet nog dieper in de problemen komen. Zeker niet door toedoen van de overheid."
-Staatssecretaris Van Ark
Van bewustzijn…
We zien dus dat er bewustzijn heerst in het kabinet dat er voorkomen moet worden dat mensen onder het bestaansminimum terecht komen en niet in de dagelijkse basisbehoeften kunnen voorzien. Ook tijdens Prinsjesdag staat het onderwerp op de agenda. Hier werd genoemd ‘dat kleine schulden of betalingsachterstanden snel groter kunnen worden. Hierdoor kunnen mensen tot over hun oren in de problemen komen.’
…naar beleid?
Dit is een maar al te bekend probleem bij de bewindvoerders en budgetbeheerders van Aeslupa. Wij hebben inmiddels een lange trackrecord in het adviseren en begeleiden om mensen uit een negatieve spiraal van schulden te breken. Maar wat de overheid nu concreet aanreikt om de problemen aan te pakken blijft ons inziens wat ondoorzichtig. Opvallend is dat, terwijl er eerder nadruk lag op wat de Belastingdienst kon doen voor mensen met financiële problemen, er op Prinsjesdag vooral gekeken wordt naar de rol van gemeenten in het voorkomen en oplossen van schuldenproblematiek.
Rol van gemeenten
Tijdens de troonrede klonk de belofte dat mensen die in de schulden dreigen te raken in 2020 eerder hulp van de gemeente krijgen. Zo gaan onder andere woningbouwverenigingen en energiebedrijven gemeenten sneller waarschuwen als zij zien dat hun klanten hun rekeningen niet betalen. Hierdoor kan de gemeente tijdens een hulpverleningstraject beter een passend plan van aanpak maken. Zo probeert de overheid te voorkomen dat mensen in de schulden raken. En als ze in de schulden zitten hen er snel uit te helpen. Over het invoeren van maatregelen bij de Belastingdienst werd tijdens Prinsjesdag echter niet gesproken. Wij kijken uit naar concrete maatregelen.
Meer inzicht en oplossingen
Wil je weten wat je voor iemand kunt doen met betalingsproblemen, of heb je zelf te maken met (overheids)schulden? De overheid biedt hier een online checklist aan waarmee je door het beantwoorden van een aantal vragen over zijn/haar of jouw situatie kunt zien welke hulp en regels er van toepassing zijn. Als je hulp op maat wilt en behoefte hebt aan financiële expertise met hart voor jouw zaak ben je van harte welkom bij Aeslupa. Van advies tot bewindvoering nemen wij zorgen uit handen en helpen we je graag om een cyclus van schulden te doorbreken. Neem gerust info [at] aeslupa.com (contact) met ons op.
Wat betreft wetgeving en overheidsmaatregelen houden we vinger aan de pols en blijven we je op de hoogte houden met relevante informatie voor mensen met financiële zorgen.
Met budgetbeheer, -advies en bewindvoering helpt Aeslupa mensen met hun financiën en financiële zaken. Aeslupa neemt op een menselijke manier financiële zorgen weg waar nodig en ondersteunt zelfstandigheid waar mogelijk.