Partner naar verpleeghuis? Alleenstaanden-AOW, ja of nee?

Ben je gehuwd of samenwonend en gaat je partner naar een verpleeghuis? Dan ontvang je een brief van de Sociale Verzekeringsbank (SVB) waarin je de keuze kunt maken om een gehuwden-AOW om te zetten naar een alleenstaanden-AOW. Dit lijkt aantrekkelijk: een alleenstaande ontvangt aanzienlijk meer AOW dan iemand die (gehuwd) samenwoont. Maar in de praktijk pakt het omzetten van de AOW vaak juist negatief uit. In dit artikel leggen we uit waar je rekening mee moet houden.

Gehuwden- of alleenstaanden-AOW: verschil in inkomen

Het gezamenlijke AOW-bedrag dat huwelijkspartners ontvangen, staat gelijk aan het minimum jaarloon. Als je getrouwd bent of samenwoont is dit bedrag per maand op het moment van schrijven (juni 2022) netto €851,25 per persoon per maand met loonheffingskorting. Zonder loonheffingskorting hebben jij en je partner recht op € 679,02 netto. Als je partner en jij gescheiden (gaan) wonen en voor alleenstaanden-AOW kiezen, dan hebben jullie beiden maandelijks recht op €1.244,35 (met loonheffing) of €992,52 (zonder loonheffing). Het scheelt dus honderden euro’s per maand om de AOW om te zetten.

Maar de vraag is of jullie onder de streep ook daadwerkelijk meer overhouden.

Gehuwden- of alleenstaanden-AOW: verschil in uitgaven

Niet iedereen die ervoor kiest om over te stappen naar alleenstaanden-AOW realiseert zich dat dit ingrijpende gevolgen heeft voor de hoogte van de eigen bijdrage die het verpleeghuis rekent. Heb je een gehuwden-AOW? Dan rekent het verpleeghuis altijd een laag tarief voor de eigen bijdrage. Dit tarief is in 2022 maximaal 913,20 euro per maand. De eigen bijdrage kan voor bewoners van een verpleeghuis met een alleenstaanden AOW oplopen tot maar liefst €2.506 per maand in 2022. Je ziet dat er een groot verschil is wanneer je ervoor kiest een partner AOW om te zetten naar alleenstaanden-AOW.

Waar je er aan inkomsten tot wel 800 euro per maand op vooruit kunt gaan (van ca. 1700 naar 2500 euro) kan deze keuze je aan uitgaven bijna 1600 euro per maand extra kosten. Je gaat er in dit scenario dus maar liefst 800 euro per maand op achteruit!

In dit rekenvoorbeeld is alleen gekeken naar het verschil in kosten voor de eigen bijdrage van het verpleeghuis. Daarnaast heeft een hoger (AOW)inkomen mogelijk ook gevolgen voor andere inkomsten, zoals toeslagen en belastingen.

De balans opmaken

Hoewel er duizenden (echt)paren met een AOW-uitkering voor vervelende financiële verrassingen kwamen te staan nadat zij kozen voor een alleenstaanden-AOW, is het niet gezegd dat de alleenstaanden-AOW perse een slechte keuze is. Als je partner naar het verpleeghuis gaat, is het van verschillende individuele factoren (denk aan pensioenopbouw en spaargeld) afhankelijk welke AOW-constructie financieel het meest aantrekkelijk voor jullie is. Er is geen eenduidig antwoord op de vraag wat het meest voordelig is. Wél geldt in alle gevallen dat het raadzaam is de gevolgen van het omzetten van de AOW naar alleenstaanden-AOW grondig te onderzoeken.

Alleenstaanden-AOW wijzigen

Heb je toen je (partner) naar het verpleeghuis ging je AOW omgezet naar alleenstaanden-AOW en wil je dit terugdraaien? Dit kan sinds mei 2021 eenmalig via de website van de SVB. Je moet dan inloggen met DigiD. Als je de wijziging vóór de eerste dag van de maand door aan de SVB doorgeeft, dan kun je de maand daarna weer een AOW voor gehuwden krijgen. Nadat de wijziging is doorgegeven aan de SVB, is het zaak dat je dit -voor het verlagen van de eigen bijdrage voor de zorg- zo snel mogelijk laat weten aan het CAK. Je stuurt dan een bericht via dit  contactformulier. Geef aan vanaf wanneer de AOW is gewijzigd bij de SVB. Het CAK controleert vervolgens de wijziging bij het SVB en past aan de hand van de gegevens daar de eigen bijdrage aan.

Informatie inwinnen

Heb je te maken met een partner die naar een verpleeghuis gaat? Dan is dit vaak een ingrijpende en emotionele verandering. Het is vooral de emotionele lading die deze situatie moeilijk maakt. Daarom proberen we de praktische zaken makkelijker te maken. Onderzoek wat je zelf kunt en wilt: de consumentenbond heeft artikelen over de eigen bijdrage bij opname in het verpleeghuis en hoe je deze kunt verlagen online beschikbaar gemaakt. Het CAK -de organisatie die verplichte wettelijke eigen bijdrages vaststelt en int- heeft een handige rekenhulp waarmee je aan de hand van jouw eigen situatie uitrekent welke eigen bijdrage je moet betalen. Ben je op zoek naar algemene informatie over je AOW? Deze pagina van het SVB is een goed startpunt.

Als je behoefte hebt aan persoonlijke begeleiding en advies bij de financiële afhandeling rond AOW, pensioen en (zorgen over) veranderingen in je persoonlijke situatie, dan is Aeslupa er om je te helpen. Neem gerust vrijblijvend contact op. We bieden een luisterend oor en praktische expertise.